De EU-top tot dusver...

Gepubliceerd op 20 juli 2020 om 11:34

 

De EU-regeringsleiders gaan later op maandag verder met hun moeizame onderhandelingen over omvang en vorm van een herstelfonds dat de Europese economieën na de coronacrisis weer aan de praat moet krijgen. Zondagavond laat was er na drie volle dagen onderhandelen nog altijd geen overeenstemming.

Om de impasse te doorbreken op de EU-top in Brussel, deden Nederland en zijn zuinige bondgenoten Oostenrijk, Zweden en Denemarken zondagavond rond 19 uur een nieuw voorstel aan de andere EU-landen. Ze kregen daarbij steun van Finland.

 

De vijf vinden een herstelfonds van €700 mrd wel genoeg. Dit moet voor de helft bestaan uit leningen en voor de andere helft uit subsidies. In ruil hiervoor moeten de kortingen van deze landen op hun Brusselse afdrachten volledig in stand blijven.

De Europese Commissie en Raadsvoorzitter Charles Michel hebben eerder een herstelfonds van €750 mrd voorgesteld. Daarvan zou twee derde, oftewel €500 mrd, als subsidies verstrekt moeten worden aan lidstaten die het hardst getroffen zijn door de coronacrisis. De overige €250 mrd wilden ze reserveren voor goedkope leningen.

Zondagavond laat werd bekend dat Michel inmiddels als compromis denkt aan €400 mrd voor subsidies en €350 mrd voor leningen.

Forse handreiking voor de 'zuinige vier'

Dat is Nederland en zijn medestanders nog steeds te gortig. Eigenlijk willen zij liever helemaal niet akkoord gaan met geldsteun die de ontvangers niet hoeven terug te betalen. Maar als de andere lidstaten dan toch zo inzetten op subsidies, dan moet het bedrag wel zo laag mogelijk zijn.

Volgens een Nederlandse diplomaat is het nieuwe voorstel van de vijf een forse handreiking. 'Wij begonnen met €0 mrd subsidies en eigenlijk is €300 mrd dus al heel erg veel'.

Maar de Duitse bondskanselier Angela Merkel en de Franse president Emmanuel Macron, die gedurende het hele weekend niet van elkaars zijde weken, zeiden Rutte zaterdagnacht dat voor hen €400 mrd de ondergrens was voor het subsidiebedrag. In mei presenteerden Berlijn en Parijs al een herstelfonds van €500 mrd, volledig via subsidies te verdelen.

Afstraffing dreigt op de beurzen

Merkel en Macron liepen uit onvrede over het gebrek aan 'getoonde solidariteit' van de zuinige landen zaterdagnacht - in de woorden van premier Mark Rutte - 'kribbig' weg. Zij gingen daarna nog een borrel drinken met Europese Commissie-voorzitter Ursula von der Leyen en de Italiaanse premier Giuseppe Conte.

Het zwaar door de coronacrisis getroffen Italië ontvangt de meeste steun uit het coronaherstelfonds. Conte wil juist zoveel mogelijk subsidies, omdat hij vreest dat nog meer leningen de torenhoge Italiaanse staatsschuld louter verder opstuwen. Dat zou de financiële markten onrustig maken over Italië. Een aantal zuidelijke lidstaten drong er dan ook op aan snel tot een akkoord te komen, voordat de beurzen maandag de Europese verdeeldheid afstraffen.

Conte is ook niet blij dat Nederland vrijwel als enig EU-land vasthoudt aan een vetorecht over de uitkeringen uit het herstelfonds. Nederland wil de verstrekking van goedkope leningen en subsidies kunnen stopzetten als ontvangende landen de beloofde hervormingen op terreinen als pensioenen en arbeidsmarkt niet waarmaken. In Den Haag bestaat naar eigen zeggen veel wantrouwen over dergelijke beloften, omdat volgens Rutte sommige EU-landen al dertig jaar niet hervormen.

In het feit dat er zondagavond nog gepraat wordt, zien Brusselse diplomaten een signaal dat de regeringsleiders ondanks de meningsverschillen er veel aan gelegen is er wel uit te komen.

(bron FD.nl)