De hogere koers van de euro en tegenvallende inflatiecijfers zullen hoog op de agenda van de komende vergadering van de Europese Centrale Bank (ECB) staan. Het ligt in de lijn der verwachting dat de centrale bank daarom op termijn meer stimuleringsmaatregelen zal gaan treffen. Maar analisten verwachten niet dat de ECB deze week het pedaal dieper zal intrappen.
De recentste stijging van de euro ten opzichte van de dollar en andere munten is voornamelijk te danken aan de strategiewijziging van de Federal Reserve. Het Amerikaanse stelsel van centrale banken zal in de toekomst in goede tijden tijdelijk de inflatie boven de doelstelling van 2% laten oplopen, om de lagere inflatie in slechte tijden deels te compenseren.
Het verhoogt de druk op de ECB om zelf ergens mee te komen. Maar dat zal voorlopig niet via een eigen nieuwe strategie gaan. De discussies daarover zijn nog maar net gestart en pas halverwege volgend jaar worden de uitkomsten daarvan verwacht. Tot die tijd zal de centrale bank op een andere manier ervoor moeten zorgen dat de waarde van de eenheidsmunt niet al te veel oploopt.
Zorgen bij bestuurders
ECB-bestuurders uitten vorige week al tegen zakenkrant Financial Times zorgen over die waardestijging. Philip Lane, hoofdeconoom bij de centrale bank, zag zich genoodzaakt verbaal te interveniëren toen de euro kortstondig de grens van $1,20 doorbrak. Lane zei toen dat de wisselkoers op zich geen beleidsdoel is, maar dat de koers van de euro ten opzichte van de dollar er wel toe doet. Een dag eerder had directielid Isabel Schnabel nog gezegd dat er zij zich niet 'al te veel zorgen' maakte over de wisselkoersontwikkelingen.
De actie van de Fed is weliswaar de aanleiding van de recentste stijging is geweest, maar dat die ook als een teken van vertrouwen in de euro kan worden gezien en als een goedkeurende blik van de markten voor de Europese aanpak van de crisis. De euro nog niet 'onbetaalbaar duur' en niet de grootste oorzaak van de neerwaartse druk op de inflatie.
Weinig aan te doen
Analisten zijn het erover eens dat de ECB ook niet heel veel kan doen aan de stijging van de munt. Een renteverlaging zou daarvoor het effectiefst zijn, maar de lat daarvoor ligt te hoog. Uitbreiding van het opkoopprogramma zou zelfs contraproductief kunnen zijn, stelt Stehn, die erop wijst dat de munt steeds in waarde steeg na een PEPP-aankondiging, het obligatie-opkoopprogramma waarmee de ECB de coronacrisis te lijf ging.
De centrale bank kan donderdag beschikken over de nieuwste prognoses voor de groei en inflatie. De meeste analisten denken dat de groei voor dit jaar licht opwaarts zal worden bijgesteld en die voor 2021 licht neerwaarts. Tegelijkertijd zullen door de sterkere euro de inflatieverwachtingen licht naar beneden worden aangepast.
Gezien deze achtergrond verwachten analisten dat de ECB er de nadruk op zal leggen klaar te staan om het beleid te verruimen om de inflatie weer op het pad te krijgen van voor de crisis.Waarschijnlijk gaat de ECB herhalen dat het hele bedrag van PEPP zal worden besteed tot juni 2021 en dat additionele monetaire stimulering nodig zal zijn als de inflatie negatief blijft verrassen.
Werk is nog niet af
Direct ingrijpen van de ECB wordt niet verwacht voor donderdag. 'Maar het werk van de ECB is nog zeker niet gedaan'. Een ander punt van aandacht is namelijk het aflopen van ondersteunende overheidsmaatregelen. Volgens Stehn van Goldman Sachs zullen die leiden tot een verkrapping van de kredietmogelijkheden voor bedrijven. Ook zullen ze negatief van invloed zijn op groei- en inflatieverwachtingen omdat de werkloosheid dan gaat oplopen.
Het is om die reden dan ook onwaarschijnlijk dat de ECB in staat zal zijn om halverwege 2021 te stoppen met de aankopen onder PEPP, zoals nu wordt gecommuniceerd. Verwacht word dat de ECB daarom het bedrag van het opkoopprogramma zal gaan ophogen met €250 mrd. Dat zou in december al kunnen gebeuren, maar als de data niet verslechteren zou de ECB eventueel tot maart kunnen wachten met uitbreiden.
ABN Amro verwacht dat PEPP met €500 mrd zal worden opgehoogd in december. Bij Goldman Sachs denken ze dat wanneer PEPP eindigt het reguliere opkoopprogramma 'significant' zal worden uitgebreid.
(Bron FD.nl)